Dlaczego (i kiedy) powinieneś przerzucić się na Wi-Fi 6E?

Odkąd użytkownicy po raz pierwszy mogli skorzystać z sieci Wi-Fi w 1997, technologia przeszła wiele zmian wyznaczanych przez kolejne generacje. Jeśli chodzi o historię najnowszą, w sierpniu 2019 stowarzyszenie Wi-Fi Alliance rozpoczęło proces certyfikacji dla standardu 802.11ax, który szybko ochrzczono mianem Wi-Fi 6. Pod koniec 2020 ta sama organizacja ogłosiła wprowadzenie technologii Wi-Fi 6E jako rozszerzenie bieżącej generacji technologii.

Wiemy, co chcesz powiedzieć. 802.11n, 802.11ac, 802.11ax (Wi-Fi 6), a teraz jeszcze Wi-Fi 6E… To prawda, rozwój Wi-Fi zawsze był bardzo dynamiczny, szczególnie w porównaniu do innych bezprzewodowych technologii sieciowych. Nasuwa się więc naturalne pytanie: czy ten cykl usprawnień kiedykolwiek się skończy? Cóż, mówiąc szczerze – prawdopodobnie nie, choć to niekoniecznie zła wiadomość! Z każdą kolejną generacją Wi-Fi w ciągu ostatniego ćwierćwiecza obserwowaliśmy znaczącą poprawę, jeśli chodzi o wydajność sieci bezprzewodowych, możliwości połączeń oraz doświadczenia użytkowników.

Jednak to, co warto w tym przypadku podkreślić, to to że Wi-Fi 6E stanowi krok do przodu nie tyle w kontekście samej technologii, co dostępnego widma radiowego.

Po pierwsze, Wi-Fi 6E należy postrzegać jako część (rozszerzenie) generacji Wi-Fi 6, a nie jej synonim. Wi-Fi 6, jak już ustaliliśmy, to nazwa standardu komunikacji bezprzewodowej 802.11ax. Ów standard obejmuje dwa dobrze już nam znane pasma częstotliwości: 2,4 oraz 5 GHz. Wi-Fi 6E oferuje te same możliwości i funkcjonalności co Wi-Fi 6, w tym lepszą wydajność, mniejsze opóźnienia sygnału oraz szybszą transmisję danych, lecz dodatkowo przenosi je na nowe pasmo 6 GHz.

Jaki cel ma rozszerzenie dostępnego zakresu częstotliwości? Przede wszystkim chodzi o zmniejszenie rywalizacji o możliwość przesyłania pakietów danych w zadanym przedziale czasu. Biorąc pod uwagę dotychczasowe pasma, sieci Wi-Fi konkurują nie tylko ze sobą, ale też z innymi standardami komunikacji bezprzewodowej, takimi jak np. Bluetooth. Nie da się także rozszerzyć pasma poszczególnych transmisji do 80 czy 160 MHz celem zwiększenia przepustowości sieci, bez generowania nadmiernych zakłóceń w działaniu sąsiadujących sieci.

Mówiąc prostym językiem, dodatkowe 500 MHz w ramach pasma częstotliwości 6 GHz, z którego od niedawna mogą korzystać obywatele Unii Europejskiej, Norwegii i Wielkiej Brytanii, rozszerza dostępną przestrzeń radiową poza „utarte” pasma 2,4 i 5 GHz, co pozwala zwiększyć przepustowość i zmniejszyć zakłócenia sieci bezprzewodowych.

Przy okazji każdej dyskusji dotyczącej Wi-Fi, uwagę należy jednak skupić przede wszystkim na urządzeniach końcowych. Ewolucja kolejnych generacji od zawsze była ściśle skorelowana z tempem rozwoju klientów – tak było w 1997, tak jest też dzisiaj. Oczywiście, punkty dostępowe stanowią magiczny portal do nowej technologii, ale to urządzenia końcowe stanowią o mobilności i łączności użytkownika.

Od momentu wprowadzenia ostatniej certyfikacji przez stowarzyszenie Wi-Fi Alliance, na rynku pojawiło się już nieco urządzeń końcowych wyposażonych w chipsety Wi-Fi 6E. Na liście producentów znajdziemy takie marki, jak ASUS, Broadcom, Infineon, Intel, LG Innotek, Maxlinear, MediaTek, ON Semiconductor, Qualcomm, Qorvo czy Samsung.

Ten ostatni producent tradycyjnie jest jednym z pierwszych, który wprowadza na rynek urządzenia mobilne obsługujące najnowsze standardy Wi-Fi. Samsung Galaxy 21 Ultra, który ujrzał światło dzienne w styczniu 2021, był pierwszym smartfonem w pełni kompatybilnym z Wi-Fi 6E. Wkrótce dołączyły do niego takie modele, jak Xiaomi Mi 11, ASUS ROG Phone 5, ASUS Zenfone 8 czy Google Pixel 6. Choć aktualna generacja iPhone’ów, wbrew krążących wcześniej pogłosek nie obsługuje jeszcze Wi-Fi 6E, analitycy rynkowi są praktycznie pewni, że zaplanowany na rok 2022 iPhone 14 będzie pierwszym urządzeniem Apple wspierającym nowy standard.

A co z laptopami? Cóż, już od roku radia Wi-Fi 6E oferowane są jako opcja w urządzeniach z wyższej półki u wielu czołowych producentów, w tym m.in. Dell czy Lenovo. Wszystkie te laptopy wyposażone są w radio AX210. Swoją drogą, jeśli zakupiłeś swój komputer w ciągu paru ostatnich lat, bardzo prawdopodobnie możesz do niego dołożyć kartę sieciową Intel AX210. Zastąp nim radio w przykładowym Lenovo IdeaPad 3 i voila – możesz cieszyć się łącznością 6 GHz na lowcostowym laptopie!

Mówiąc krótko, urządzeń końcowych opartych na Androidzie lub Windowsie, obsługujących standard Wi-Fi 6E jest już dość sporo, a kolejne są w drodze. Jeśli więc w najbliższym czasie masz zaplanowaną modernizację bazy klientów, dobrym pomysłem będzie też zainwestowanie przy okazji kolejnego cyklu aktualizacji w punkty dostępowe i infrastrukturę WLAN wspierającą najnowszy standard.

Skoro mowa zaś o aktualizacji punktów dostępowych Wi-Fi, oczywiście zawsze pojawia się kwestia wstecznej kompatybilności…

Tajemnicą poliszynela jest, że kompatybilność wsteczna w przypadku Wi-Fi od zawsze stanowiła kwestię… problematyczną. I nie bez powodu. Po pierwsze, aby różne generacje Wi-Fi mogły istnieć obok siebie w ramach tej samej częstotliwości oraz tego samego środowiska sieciowego, niezbędne są odpowiednie mechanizmy ochronne pozwalające na sprzętową synchronizację transmisji, takie jak RTS/CTS. W takim przypadku stacja, która wygrała rywalizację o dostęp do kanału nie transmituje swojej ramki MPDU bezpośrednio, lecz wysyła ramkę RTS (ang. Request To Send), na którą stacja odbiorcza odpowiada wysłaniem ramki CTS (ang. Clear To Send). Taka nadbudowa zajmująca część całkowitego pasma kanału wpływa negatywnie na ogólną wydajność sieci.

Innymi słowy: możesz prowadzić sportowe Ferrari, ale co z tego skoro starsze samochody blokują Ci drogę na autostradzie.

Wi-Fi 6E jest pod tym względem inne. Kluczową różnicą, jaka wynika z wykorzystania nowego pasma 6 GHz w ramach standardu 802.11ax, jest… brak potrzeby kompatybilności wstecznej. Ponieważ radia 802.11a/b/g/n/ac operują albo w paśmie 2,4 lub 5 GHz, nie ma konieczności stosowania mechanizmów ochronnych RTS/CTS. A ponieważ 6 GHz jest „czystym” pasmem 802.11ax dla komunikacji Wi-Fi, nadbudowa generowana przez starsze urządzenia nie stanowi w tym przypadku żadnego problemu.

Prawdopodobnie zastanawiasz się, czy po wgraniu aktualizacji firmware w starszych urządzeniach, będziesz mógł korzystać z pasma 6 GHz. Cóż, krótka odpowiedź brzmi: „nie”. Urządzenia te będą mogły operować jedynie w paśmie 2,4 lub 5 GHz – jeśli chcesz korzystać z pasma 6 GHz, będziesz potrzebować klienta obsługującego Wi-Fi 6E.

Starsze urządzenia mogą jednak w niebezpośredni sposób skorzystać poprzez wewnątrzsieciowe połączenie transmisyjne (backhauling) 6 GHz z siecią Mesh. Większość punktów dostępowych Wi-Fi 6 powinna być wyposażona 3 moduły radiowe. Przykładowo, Extreme AP4000, pierwszy punkt dostępowy Wi-Fi 6E klasy korporacyjnej od Extreme, jest zdolny do działania w pasmach 2,4 GHz, 5 GHz ORAZ w nowo dostępnym paśmie 6 GHz! Tak więc jednym z pierwszych przypadków użycia, jakie przychodzą do głowy w kontekście Wi-Fi 6E, są wewnątrzsieciowe połączenia transmisyjne z siecią Mesh.

Zawsze, gdy pojawia się nowa generacja Wi-Fi, firmy i organizacje zadają sobie zasadnicze pytanie: kiedy zaktualizować infrastrukturę sieciową, biorąc pod uwagę posiadane oraz ewentualnie planowane zasoby urządzeń końcowych?

Jeśli chodzi o modernizację infrastruktury WLAN, istnieje wiele różnych podejść, w zależności od okoliczności i dostępnego budżetu. Jedną z opcji jest całkowita wymiana punktów dostępowych. Niektóre firmy decydują się na podejście mieszane, w pierwszej kolejności usprawniając wybrane strefy budynku – np. te o większym zagęszczeniu użytkowników. Jeszcze inną możliwością jest zainstalowanie nowych punktów dostępowych w obrębie jednej lokalizacji/obiektu, aby przetestować technologię 802.11ax w żywym środowisku. Jeśli firma lub organizacja uzna, że rozwiązanie się sprawdza, może zaplanować cykl aktualizacji w pozostałych lokalizacjach.

Mając to wszystko na uwadze, powinniśmy jednak pamiętać – Wi-Fi 6E stanowi krok do przodu nie tyle w kontekście samej technologii, co dostępnego widma radiowego. Dodatkowe spektrum 500 MHz w ramach nowego pasma 6 GHz otwiera bardzo dużo nowych możliwości projektowych pod kątem zasięgu, segmentacji czy wykorzystania konkretnych aplikacji.

Innymi słowy: jeśli Twoja firma lub organizacja planuje w niedalekim czasie modernizację własnej infrastruktury Wi-Fi, powinniście poważnie przemyśleć rozwiązania wspierające Wi-Fi 6E!